Përdorimi i marihuanës gjatë shtatzënisë është i lidhur me zhvillim të pamjaftueshëm të fetusit, peshë të ulët të foshnjës në lindje, lindje të parakohshme dhe në disa raste edhe vdekje të foshnjës, sipas një meta-analize të re shkencore.

“Zbulimi më shqetësues është rritja e rrezikut për vdekje perinatale — që ndodh gjatë ose menjëherë pas shtatzënisë,” tha Dr. Jamie Lo, obstetër dhe autore kryesore e studimit, si dhe profesoreshë e asociuar në Universitetin Shkencor të Shëndetësisë në Oregon.

Sipas saj, përdorimi i kanabisit gjatë shtatzënisë ndikon negativisht në zhvillimin e mushkërive të fetusit dhe në qarkullimin e gjakut në placentë, duke reduktuar furnizimin me oksigjen dhe ushqyes të domosdoshëm për rritjen e bebit. Placenta, si lidhje jetike mes nënës dhe fetusit, luan një rol kyç në zhvillimin e shëndetshëm të foshnjës.

Perceptime të gabuara mbi sigurinë

Megjithë dëmet e mundshme, përdorimi i marihuanës gjatë shtatzënisë është në rritje. Një analizë nga Instituti Kombëtar për Abuzimin e Drogës në SHBA tregoi se përdorimi i kanabisit nga gratë shtatzëna është më shumë se dyfishuar mes viteve 2002 dhe 2017, sidomos gjatë tremujorit të parë të shtatzënisë, kryesisht për arsye rekreative.

“Ka një perceptim të gabuar se marihuana, duke qenë e natyrshme dhe bimore, nuk është e dëmshme,” tha Dr. Lo. “Por edhe opiumi, heroina dhe duhani janë bimorë — dhe askush nuk do t’i quante të padëmshëm.”

Dëmet janë të njohura, por studimet etike janë të pamundura

Edhe pse studime të kontrolluara klinike që përfshijnë përdorimin e marihuanës nga gratë shtatzëna janë etikisht të papranueshme, shkencëtarët analizojnë të dhënat nga përdorimi i vetë-raportuar. Në këtë analizë të re, u shqyrtuan 51 studime me mbi 21 milionë pjesëmarrës.

Rezultatet treguan se përdorimi i marihuanës rrit me 52% rrezikun për lindje të parakohshme (para javës së 37-të) dhe me 75% rrezikun për peshë të ulët në lindje (më pak se 2,5 kg). Gjithashtu, në 6 studime të përfshira, u vu re një rritje prej 29% e rrezikut për vdekje të foshnjës pas lindjes.

Studimet po bëhen më të besueshme

Studimi i publikuar në JAMA Pediatrics përdori metodën GRADE për të vlerësuar cilësinë e të dhënave shkencore. Ndryshe nga një analizë e vitit 2024 që e cilësonte evidencën si me besueshmëri të ulët, ky studim i ri e përmirëson atë në një nivel nga i ulët në të moderuar.

“Sa më shumë që përsëriten rezultatet në studime të ndryshme, aq më shumë rritet siguria shkencore që përdorimi i marihuanës gjatë shtatzënisë është i lidhur me pasoja të dëmshme për lindjen,” tha Dr. Brianna Moore, profesoreshë e epidemiologjisë në Universitetin e Kolorados.

Mungesë e mesazhit të qartë publik

“Legalizimi dhe lehtësia e aksesit kanë përforcuar idenë e gabuar se kanabisi është i sigurt,” tha Dr. Lo. “Edhe vetë mjekët shpesh janë të paqartë për shkak të studimeve kontradiktore, duke shkaktuar mungesë të mesazheve të qarta shëndetësore.”

Lo dhe ekipi i saj po punojnë për të përditësuar rishikimet sistematike dhe për të prodhuar materiale informuese për profesionistët e shëndetit, me qëllim udhëzimin më të mirë të pacientëve shtatzëna.

Pasojat afatgjata për fëmijët dhe adoleshentët

Studimet e dekadës së fundit kanë lidhur përdorimin e marihuanës me rënie të aftësive njohëse, komplikacione gjatë operacioneve, rritje të rrezikut për disa lloje kanceri, sëmundje të zemrës dhe goditje në tru. Tek të rinjtë, përdorimi i rregullt lidhet me depresion, ankth, skizofreni dhe rritje të vetëdëmtimit.

Sipas Qendrës Amerikane për Kontrollin e Sëmundjeve (CDC), edhe ekspozimi ndaj THC-së në barkun e nënës lidhet me sjellje agresive, ankth, vështirësi në përqendrim dhe zhvillim më të dobët mendor te fëmijët.

“Idealisht, është më mirë të mos ketë fare ekspozim ndaj THC-së gjatë shtatzënisë, pavarësisht mënyrës së përdorimit,” përfundoi Dr. Lo.