Shumë njerëz mund të kenë barna të skaduara në kabinetin e tyre, duke përfshirë barna pa recetë, barna me recetë dhe suplemente. Pyetja e zakonshme është: a mund t’i përdorni ende, apo duhet t’i hidhni ato menjëherë?

Që nga viti 1979, Administrata e Ushqimit dhe Barnave (FDA) ka kërkuar që prodhuesit të etikojnë barnat me datën e skadencës, që siguron fuqinë dhe sigurinë e ilaçit deri në atë datë. Megjithatë, përkeqësimi i efikasitetit dhe sigurisë së barnave ndryshon në varësi të përbërësve aktivë, kushteve të ruajtjes dhe përgatitjes së ilaçit.

Në përgjithësi, FDA dhe prodhuesit nuk rekomandojnë përdorimin e barnave pas datës së skadencës. Pas kalimit të kësaj date, prodhuesi nuk mund të garantojë më sigurinë dhe efektivitetin e ilaçit. Sidoqoftë, disa barna mund të mbeten efektive për më shumë kohë se data e skadencës, siç ndodh shpesh me medikamentet për dhimbje të vogla ose urth, si TUMS (karbonat kalciumi), Tylenol (acetaminophen) dhe Advil (ibuprofen). Këto barna mund të funksionojnë ende për një vit ose më shumë pas skadimit.

Megjithatë, përdorimi i barnave të skaduara mund të jetë i rrezikshëm për medikamentet që shpëtojnë jetë, siç është insulina, EpiPen (epinefrina) dhe Nitrostat (nitroglicerina). Këto barna mund të humbasin efektivitetin dhe mund të rrezikojnë shëndetin tuaj. Për shembull, insulina shpërbëhet shpejt pas skadimit dhe mund të çojë në nivele të larta të sheqerit në gjak, ndërsa EpiPen mund të mos jetë në gjendje të parandalojë një reaksion alergjik që mund të jetë kërcënues për jetën.

Për medikamentet që mund të kontaminohen me baktere pas skadimit, si antibiotikët e lëngshëm dhe pikat e syve, mund të shkaktohen infeksione shtesë, ndërsa pilulat e kontrollit të lindjes mund të bëhen më pak efektive, duke rritur rrezikun për shtatzëni të padëshiruara.

Edhe pse shumica e barnave mbeten të sigurta për një kohë pas datës së skadencës, është e rëndësishme të flisni me një mjek ose farmacist nëse keni dyshime rreth sigurisë dhe efikasitetit të ilaçeve që përdorni.

Përsa i përket ruajtjes së barnave, mbajtja e tyre në kushte të freskëta dhe të thata mund të ndihmojë që ato të mbeten të sigurta për një periudhë më të gjatë. Ruajtja e duhur e barnave mund të zgjasë jetëgjatësinë dhe efikasitetin e tyre.

Çfarë duhet të bëni me barnat e skaduara?

Mënyra më e sigurt për të hequr dorë nga barnat e skaduara është t’i çoni ato në një vend të përcaktuar për marrjen e barnave. Shumë farmaci dhe spitale ofrojnë kuti për hedhjen e medikamenteve të skaduara. Përdorimi i ditëve kombëtare për dorëzimin e barnave gjithashtu është një mundësi e shkëlqyer.

Përfundimisht, ndërsa përdorimi i barnave pas skadencës mund të jetë i sigurt në disa raste, është gjithmonë më mirë të konsultoheni me një profesionist të kujdesit shëndetësor për të siguruar që jeni duke përdorur medikamentet në mënyrën më të sigurt.