Të gjithë e dimë që festat mund të jenë argëtuese dhe emocionuese, por gjithashtu mund të shkaktojnë stres dhe ankth. Përveç shitjeve të dhuratave dhe aktiviteteve festive, ka gjithashtu shqetësime të zakonshme si sëmundjet që shpërndahen gjatë dimrit, familje që përballen me sëmundje serioze, stres financiar dhe drama familjare.

Për të ndihmuar që të ndiheni më mirë gjatë takimeve me familjen dhe miqtë, CNN ka kërkuar këshilla nga Dr. Leana Wen, eksperte për mirëqenien dhe profesore e asociuar në Universitetin e George Washington. Ajo ka ndarë disa këshilla se si mund të përballojmë stresin gjatë festave.

CNN: Pse kaq shumë njerëz ndihen të stresuar dhe të lodhur para festave?

Dr. Leana Wen: Një nga arsyet është thjesht stresi logjistik. Ata që udhëtojnë ose presin mysafirë mund të shqetësohen për sa shumë duhet të planifikojnë. Ata që kanë fëmijë mund të kenë nevojë për kujdes fëmijësh pas pushimeve shkollore. Më shumë njerëz kanë kohë pushimi gjatë festave, por shumë të tjerë jo, dhe ata mund të shqetësohen për mënyrën se si mund të kryejnë punën ndërkohë që kujdesen për familjen e tyre. Po ashtu, stresi financiar është një faktor, veçanërisht për dhuratat dhe organizimin e aktiviteteve festive.

Një tjetër arsye është stresi lidhur me marrëdhëniet. Festat janë një kohë kur njerëzit mund të shohin anëtarë të familjes me të cilët mund të kenë pasur mosmarrëveshje apo trauma të kaluara. Ata mund të parashikojnë biseda të pakëndshme dhe t’i afrohen tubimeve me ankth.

Nga ana tjetër, festat shpesh mund të theksojnë probleme të shëndetit mendor që ekzistojnë. Stresi i festave mund të përkeqësojë ankthin dhe depresionin. Ata që kanë humbur një të dashur mund ta ndiejnë këtë mungesë më thellë gjatë festave. Po ashtu, individët që kanë çrregullime të përdorimit të alkoolit mund të përballen me vështirësi shtesë gjatë kësaj periudhe.

CNN: Nëse dikush ndihet i lodhur dhe i shteruar, çfarë duhet të bëjë?

Dr. Leana Wen: E para që unë bëj është të identifikoj shkakun. A ka ndodhur diçka që mund të shpjegojë ndjenjën e lodhjes? Ndoshta keni pasur vështirësi në gjumë kohët e fundit, ose ndoshta po shëroheni nga një sëmundje të frymëmarrjes. Edhe një infeksion i zakonshëm mund të shkaktojë lodhje. Po ashtu, dimri dhe mungesa e dritës mund të ndikojnë në humorin tuaj, që mund të jetë një shenjë e çrregullimit të ndjeshmërisë sezonale.
Nëse shkaku nuk është menjëherë i qartë, do të sugjeroja të shihni një mjek të përgjithshëm për të përjashtuar shkaqe të tjera mjekësore. Anemia ose hipotireoza mund të shkaktojnë lodhje dhe këto mund të diagnozohen dhe trajtohen. Po ashtu, është gjithmonë mirë të kontrolloni për depresion dhe ankth, pasi këto kushte shpesh mbeten të padukshme, por trajtimet efektive janë të disponueshme.

CNN: Çfarë simptomash duhet të bëjnë që dikush të kërkojë ndihmë për stresin?

Dr. Leana Wen: Stresi është një përgjigje fiziologjike normale në të cilën trupi ynë lëshon hormone që mund të shkaktojnë simptoma si rritje të ritmit të zemrës, presionit të gjakut dhe niveleve të larta të sheqerit në gjak. Kur kjo përgjigje është afatshkurtër, ajo mund të ndihmojë në efikasitet, por problemi lind kur stresi është i vazhdueshëm. Njerëzit mund të zhvillojnë probleme të shëndetit mendor dhe simptoma fizike si dhimbje koke, dhimbje shpine, dhimbje barku, dhe vështirësi në përqendrim. Nëse ndodhin këto simptoma, duhet të merren masa për të ulur nivelin e stresit.

CNN: Çfarë mund të bëjë për të lehtësuar stresin dhe ndjenjën e lodhjes?

Dr. Leana Wen: Një nga praktikat që mund të ndihmojnë është “bërja e banjës së pyllit,” një praktikë që ka nisur në Japoni dhe lidhet me uljen e ankthit, përmirësimin e humorit dhe gjumit, dhe uljen e presionit të gjakut. Ky aktivitet mund të bëhet edhe në një park lagjeje ose kudo ku ka pemë. Po ashtu, ushtrimet fizike janë të shkëlqyera për uljen e stresit dhe ndihmojnë në çlirimin e endorfinave, që përmirësojnë mirëqenien.

CNN: Cilat strategji të tjera mund të ndihmojnë që njerëzit të ndihen më mirë për festat?

Dr. Leana Wen: E para është të identifikoni aktivitete dhe ndërveprime që ju shkaktojnë më shumë ankth. A mund të gjeni mënyra për të ulur këto aktivitete ose për të përballuar më mirë ndërveprimet? Mund të bëni një listë dhe të përparoni detyrat, duke kërkuar ndihmën e të tjerëve për të mos e bërë të gjithë punën vetë. Po ashtu, mund të bëni një listë të aktiviteteve që mezi po prisni gjatë festave, të tilla si shikimi i dëborës apo takimi me një nip të ri. Referimi në këtë listë mund t’ju ndihmojë të ngazëlleheni për festat, dhe jo të lodheni.