Ruajtja e pyllit tropikal më të madh në botë përbën një sfidë të madhe për qeveritë e Amerikës Latine. Kjo detyrë përkeqësohet nga joefikasiteti i politikave publike dhe konfliktet e përshkallëzuara të tokës që mundojnë biome të ndryshme braziliane. Në përgjigje të këtyre kërcënimeve, popujt indigjenë i kanë marrë gjërat në duart e tyre, duke u mbledhur për të mbikëqyrur dhe mbrojtur territoret e tyre. Grupet e pavarura të vetëmbrojtjes po shfaqen në komunitetet Amazoniane në të gjithë rajonin, duke marrë rolin e ruajtjes së zonave të gjera që duhet të jenë nën mbrojtjen e shtetit.

Këto komunitete indigjene mendojnë se janë në fund të fundit përgjegjës për mbrojtjen e pyllit. Në bashkëpunim me një agjenci federale, Instituti Brazilian i Mjedisit dhe Burimeve Natyrore të Rinovueshme (Ibama), komuniteti Paiter Suruí në shtetin Rondônia themeloi brigadën e tretë indigjene të vendit për të trajtuar flakët gjatë sezonit të zjarrit, i cili zakonisht zgjat nga korriku deri në nëntor.

Shteti Rondonia dikur kishte 208,000 km katrorë pyll (51,4 m hektarë), një zonë gati sa madhësia e Rumanisë, por gjatë tre dekadave të fundit ka humbur rreth 68,000 km katrorë pyje tropikale. Shkencëtarët parashikojnë se sezoni i këtij viti i zjarreve në pyje - dhe zjarrvënieve - do të jetë edhe më intensiv për shkak të ciklit të motit El Niño, modeli sporadik i klimës që rrit temperaturat globale çdo tre deri në shtatë vjet. Deri më tani, numri i pikave të nxehta në vitin 2023 ka tejkaluar tashmë atë të vitit të kaluar.